-
1 ἔρχομαι
ἔρχομαι, praes., impf. ἠρχόμην selten, wie προςήρχοντο Thuc.; vgl. Elmsl. zu Eur. Heracl. 210; auch die anderen Modi des Präsens werden gewöhnlich von εἶμι entlehnt, auch in den Zusammensetzungen; dazu gehört (von ἘΛΥΘ) fut. ἐλεύσομαι, wofür die Attiker gew. εἶμι brauchen; ἐλεύσομαι steht im Trimeter bei den Tragg. zuweilen, Aesch. Prom. 856 Suppl. 517 Soph. O. C. 1208 Tr. 592; in Prosa gebräuchl. erst seit Pol.; einzeln bei Lys. 22, 11, vgl. Lob. zu Phryn. 38; aor. ἤλυϑον u. att. ἦλϑον, ἐλϑεῖν, imperat. ἐλϑέ, lakonisch ἔλσῃ, ἔλσοιμι, ἐλσών, Ar. Lys. 105. 118. 1081; dor. ἦνϑον, Theocr.; alexandrinisch ἦλϑα, LXX.; ἀπῆλϑαν Matth. 8, 32, ἐξήλϑατε 11, 9 bei Lachm.; ἐπήλυϑα steht Ep. Paralip. 162 (XIV, 44); perf. ἐλήλυϑα, hom. εἰλήλουϑα, im plur. εἰλήλουϑμεν, Il. 9, 49 Od. 3, 81; partic. εἰληλουϑώς, einmal auch ἐληλουϑώς, Il. 15, 81; aus Cratin. u. Achaeus frg. werden ἐλήλυμεν, ἐλήλυτε angeführt von Hephaest. p. 7; pluspf. εἰληλούϑει Hom., att. ἐληλύϑειν, Ar. Equ. 1306, nach Cram. Anecd. 4 p. 417 ἠληλούϑειν bei Callim.; adj. verb. ὑπελϑετέον u. μετελευστέον s. unten; – 11 kommen, gehen, reisen, Hom. u. Folgde. Durch Präpositionen oder durch den Zusammenhang werden bes. Beziehungen gegeben, – al herzu-, heran-, hinkommen, Her. u. Folgde; πρός τινα u. ἔς τινα τόπον, παρά τινα, ὥς τινα; παρὰ τὴν γυναῖκα, παρὰ τὸν ἄνδρα ἐλϑεῖν, züchtiger Ausdruck vom Beischlaf, Her. 2, 115. 6, 68; ἐπί τινα, von Menschen u. Orten (s. die Präpositionen); – εἴσω, hineingehen, Soph. Ai. 670; πρὸς Μολοσσὰ δάπεδα Aesch. Prom. 831; πρὸς ἕρμα Soph. Ant. 841; c. acc. des Ortes, wohin man geht, kommt, Ἀΐδαο δόμους ἔρχεαι Il. 22, 483; ἔρχεσϑον κλισίην 1, 322; ὅταν ξεῖνον ἐμὸν ἔλϑῃς, wenn du zu meinem Gastfreunde gekommen sein wirst, Pind. I. 2, 48; νᾶσον P. 4, 52; Πελία μέγαρον 134; πόλιν τὴν Εὐρυτείαν Soph. Tr. 258; πατρὸς τάφον El. 893; χϑόνα Eur. Phoen. 110; übertr., τὰ ϑεῶν μελετήμαϑ', ὅταν φρένας ἔλϑῃ Hipp. 1102. – Anders ist der acc. ὁδόν, κέλευϑον ἐλϑεῖν, einen Weg gehen, Il. 1, 151 Od. 9, 262; τηϋσίην ὁδὸν ἐλϑεῖν, einen vergeblichen Weg machen, 3, 316; ähnl. ἀγγελίην, ἐξεσίην (s. d. Nomina) ἐλϑεῖν; κέλευϑον, ἥνπερ ἦλϑες, ἐγκόνει πάλιν Aesch. Prom. 964; πυκνὰς ἐς Τροιὰν ὁδοὺς ἐλϑόντα Eur. Tr. 235; ὡς ἀνομοίαν ἔρχεσϑον ὁδόν Ar. Ach. 1109; ähnl. auch Her. ὁ ἥλιος ἔρχεται τῆς Λιβύης τὰ ἄνω, durchwandelt den obern Theil, 2, 24, wie Arr. Indic. 2, 4 τὰ ἐπέκεινα, durchwandern; τὴν ἐναντίαν ἅπασαν ὁδὸν ἐλήλυϑα Plat. Prot. 317 b; anders κατὰ τὴν αὐτὴν ὁδόν, auf demselben Wege, Legg. IV, 707 d. – Eur. sagt auch νόστιμον πόδα, zurückkehren, Alc. 1153, wenn die Leseart richtig ist. – Hom. vrbdí damit auch den gen., πεδίοιο ἐλϑεῖν, durchs Gefilde hingehen, Il. 2, 801, vgl. ἀγγελίης. Anders aber Soph. γῆς ὁποίας ἦλϑον, aus welchem Lande ich herkam, O. C. 572; vgl. Arat. 1120. – Ein dat. dabei ist entweder dat. commodi, für ihn, oder drückt das Ziel aus, τὸ δ' ἀεὶ παράμερον ἐσλὸν ὕπατον ἔρχεται παντὶ βροτῷ Pind. Ol. 1, 100; ἐναργὴς βάξις ἦλϑεν Ἰνάχῳ, kam dem Inachus, Aesch. Prom. 666, wie ἦλϑεν αὐτῷ Ζηνὸς – κεραυνός 358; ὡς ἦλϑε τοῖς Ἀϑηναίοις τὰ περὶ τὴν Εὔβοιαν γεγενημένα, als ihnen die Nachricht zukam, Thuc. 8, 96; Ἀμεινοκλῆς Σαμίοις ἦλϑε 1, 13, wie ἐλϑούσης παρὰ Χαλκιδέως αὐτοῖς ἀγγελίας 8, 19; Her. 1, 83 u. öfter; ὄψις ἡμῖν ὀξυτάτη τῶν διὰ τοῦ σώματος αἰσϑήσεων ἔρχεται Plat. Phaedr. 250 d. – Uebertr. ist ἐς ἑαυτὸν ἐλϑεῖν, wie im Deutschen: zu sich kommen, sich besinnen, Arr. u. a. Sp. – Mit dem partic. tut. hingehen, um Etwas zu thun, ἔρχομαι οἰσόμενος ἔγχος, ich gehe hin, um den Speer zu holen, Il. 13, 256; ὀψομένη, um zu sehen, 14, 301; μαρτυρήσων ἦλϑον, ich kam her, um Zeugniß abzulegen, Aesch. Eum. 546; Suppl. 517; ἐμῶν δὲ παίδων ἦλϑον ἐκσώσων βίον Eur. Med. 1270, wo die v. l. ἐκσῶσαι. So auch in Prosa, ἔρχομαι ἀποϑανούμενος νυνί, ich mache mich auf, bin im Begriff zu sterben, Plat. Theag. 129 a; πάλιν ἔρχεται μαϑησόμενος παρ' ἑαυτοῦ ἃ ἐπίσταται Theaet. 198 e, vgl. Prot. 313 a Alc. I, 120 b. Bes. oft bei Her. das Beginnen, so gleich, eben, ausdrückend, ἔρχομαι δὲ περὶ Λἰγύπτου μηκυνέων τὸν λόγον 2, 35; ἔρχομαι ἐρέων, ich werde es sogleich erzählen, 1, 5, vgl. 2, 40. 99. 3, 6. 80. 4, 99. 6, 109. 7, 102; ähnlich ἤια λέξων 4, 82; καὶ οὐ τοῠτο λέξων ἔρχομαι Xen. Ages. 2, 7 (vgl. je vais vous dire). – Andere partic. bezeichnen bei Hom. nur die besondere Art des Gehens oder Kommens näher, ἦλϑε ϑέουσα, sie kam u. zwar laufend, wie unser "sie kam gelaufen", Il. 11, 715 u. sonst; ἦλϑε πεφοβημένος, er floh, 10, 510; ἦλϑε φϑάμενος, er kam im Laufe zuvor, 23, 779; auffallender ist αἴ κέν τι νέκυς ᾐσχυμμένος ἔλϑῃ 18, 180; – ἐλϑών wird oft in der ausführlichen Beschreibung so eingeschoben, daß es uns fehlen zu können scheint, οὐ δύναμαι μάχεσϑαι ἐλϑὼν δυσμενέεσσιν, ich kann nicht gehen u. mit den Feinden kämpfen, Il. 16, 521; αἷμα κάϑηρον ἐλϑὼν ἐκ βελέων Σαρπηδόνα 668; λέγοις ἂν ἐλϑὼν παισὶν τάδε Aesch. Suppl. 906; στρατῷ λέξω ἐλϑών Soph. Phil. 1242; δρᾶ νῠν τάδ' ἐλϑὼν μηδ' ἐπ' ἄλλοισιν τρέπε Ant. 1094; an den Gebrauch des imperat. ἐλϑέ erinnernd, wo dieser die allgemein aufmunternde, auffordernde Bdtg von ἄγε annimmt. – bl gehen, weggehen, Hom. u. Folgde, auch zurückkehren, heimkehren, welche Bdtgn der Zusammenhang giebt, z. B. πρὸς οἶκον, οἴκαδε. - 2) auchvon anderen Bewegungen, ἐπὶ πόντον ἔρχεσϑαι, über das Meer hingehen, fahren, Od. 2, 265, Ggstz πεζὸς ἤλυϑε, er kam zu Fuß, zu Lande, Il. 17, 755. 5, 204, wie πόδεσσι ἔρχεσϑαι, zu Fuß gehen, Od. 6, 40; von Bienen, Il. 2, 88; von Schaaren der Vögel, gezogen kommen, 17, 755. – Von leblosen Gegenständen, von Schiffen, fahren, Od. 14, 334 Il. 15, 549; von der Lanze u. Geschossen, Hom. oft; vgl. Aesch. Pers. 262; λειμῶνος, ἔνϑ' οὐκ ἦλϑέ πω σίδηρος, auf die noch kein Eisen, keine Sichel hingekommen, Eur. Hipp. 76; von allen Naturerscheinungen, vom Strömen der Flüsse, Il. 5, 91, vom Einherfahren der Stürme, Od. 12, 288 Il. 9, 6, vom Aufgehen eines Sternes, Od. 13, 94, vom Ziehen der Wolken, Il. 4, 276. 16, 364, vom Herankommen der Nacht u. der Dunkelheit, Il. 14, 78. 24, 351; von der Zeit oft, ἔτος ἦλϑε, das Jahr kam, in der Od., von den Jahreszeiten, 11, 192; τερπνὸν τόδ' ἐλϑὸν φῶς Aesch. Ag. 478; ὅτ' ἦλϑ' ὁ πρῶτος νύχιος ἄγγελος πυρός 574; ἐπειδὴ καὶ τούτοις χρόνος ἦλϑεν εἱμαρμένος γενέσεως Plat. Prot. 320 d; von Geschicken, Verhängnissen, Ereignissen, κακὸν ἦλϑε γῆρας, ϑάνατος, Od. 11, 135. 13, 65. Auch von Gemüthszuständen, ἄχος, ἵμερος ἀπὸ πραπίδων ἦλϑεν, Trauer, Sehnsucht schwand hinweg von der Seele, Il. 22, 43. 24, 514; γέρας ἔρχεται ἄλλῃ, mein Ehrengeschenk kommt wo anders hin, geht mir verloren, Il. 1, 120; vgl. Aesch. Ag. 891; ἦλϑε δ' αἰακτὰ πήματα Spt. 828; τοιάδ' ἐπ' αὐτοὺς ἦλϑε συμφορὰ πάϑους Pers. 436, λοιμοῦ τις ἦλϑε σκηπτὸς ἢ στάσις πόλει 715; λέγεις χειμῶνα ναυτικῷ στρατῷ ἐλϑεῖν Ag. 621, vgl. Suppl. 785; οὐδενὶ μοιριδία τίσις ἔρχεται Soph. O. C. 228; ἔκλυσις τοῦ νοσήματος O. R. 307; κέρδος O. C. 1423; ὄφρα κε δῶρα ἐκ κλισίης ἔλϑῃσι Il. 19, 191; χρήματα Thuc. 6, 71, vgl. 1, 137; ξένια παρ' ἐκείνων ἦλϑον βόες Xen. An. 4, 8, 24; – von der Botschaft, s. oben; – τὸν δ' αἶψα περὶ φρένας ἤλυϑ' ἰωή, die Stimme kam ihm um die Sinne, drang ihm ins Herz, Il. 10, 139; vgl. Κύκλωπα περὶ φρένας ἤλυϑεν οἶνος, er umnebelte ihm den Sinn, Od. 9, 362; – ὁμόσ' ἦλϑε μάχη, die Schlacht kam zusammen, begann, Il. 13, 337; αἷμα κατὰ στόμα ἦλϑε, Blut drang in den Mund, Od. 18, 97, vgl. 22, 18. – Nachhomerische Vrbdgn sind noch: εἰς λόγους ἔρχεσϑαί τινι, mit Einem ins Gespräch kommen, unterhandeln, Soph. O. C. 1161 u. in Prosa, vgl. λόγος; – εἰς χεῖρας ἐλϑεῖν τινι, mit Einem ins Handgemenge kommen, handgemein werden, Aesch. Spt. 662; Soph. O. C. 979; εἰς ὄψιν τινὶ ἐλϑεῖν, zu Gesicht, vor die Augen kommen, Her. 3, 42; ἐς μάχην τινί 7, 9, 3, wie Eur. Herc. Fur. 579; πρὸς ϑεόν Bacch. 636; übertr., δι' ἀπεχϑείας ἐλϑεῖν τινι Aesch. Prom. 121 u. ä. (s. διά); – εἰς τοσοῠτό τινος ἐλϑεῖν ὥςτε, so weit in Etwas gekommen sein, daß, z. B. αἰσχύνης Plat. Gorg. 487 b; ὅσοι ἐνταῠϑα ἦλϑον ἡλικίας Rep. I, 329 b; – εἰς πᾶν ἐλϑεῖν, jedes Mittel versuchen, Xen. An. 3, 1, 18; εἰς τὸ ἔσχατον ἐληλυϑότες, auf das Aeußerste gekommen, Plat. Rep. II, 361 d; ἐὰν ἐπὶ τὴν τελεωτάτην ἀδικίαν ἔλϑῃς I, 344 a; – διὰ πάντων τῶν καλῶν ἐληλυϑότες, die alle ihre Pflicht erfüllt haben, Xen. Cyr. 1, 2, 15; – παρὰ μικρὸν ἐλϑεῖν, nahe daran ρὰ τοσοῦτον ἦλϑον διαδρᾶναι Catapl. 4. – Andere Vrbdgn s. unter εἰς, ἐπί u. unter den entsprechenden Substantiven.
-
2 καθαίρω
καθαίρω, aor. ἐκάϑηρα, aber auch ἐκάϑᾱρα, inf. καϑᾶραι Xen. An. 5, 7, 35 nach Krüger, wie καϑάρῃς oec. 18, 8; vgl. Lob. zu Phryn. 25 ( καϑαρός), rein machen, reinigen, säubern, putzen; κρητῆρας Od. 20, 152; τραπέζας ὕδατι καὶ σπόγγοισι 22, 438; χρόα ὕδατι καὶ ἀλείφατι 24, 44; ὕδωρ ὑπεκπρορέει, μάλα περ ῥυπόωντα καϑῆραι 6, 87; ἀπὸ χροὸς λύματα πάντα κάϑηρεν, nahm von der Haut allen Schmutz weg, Il. 14, 171; αἷμα κάϑηρον, wische das Blut ab, 16, 667; Od. 6, 93 ἐπεὶ πλῠνάν τε κάϑηράν τε ῥύπα πάντα; im religiösen Sinne, ϑεείῳ καϑῆραι, durch Räuchern mit Schwefel ccinigen, Il. 16, 228; von Verbrechen reinigen, sühnen, φόνον Aesch. Ch. 72, τινά Her. 1, 35, τινὰ φόνου 1, 44, καϑαρϑεὶς φόνον 43, νῆσον 64; vgl. Thuc. 3, 104; Xen. An. 5, 7, 35; τὴν πόλιν ἐπ' ἀγαϑῷ Plat. Polit. 293 d; τὸν ἀποκτείναντα κατὰ νόμον καϑαρϑέντα Legg. VIII, 831 a; die Erde von Ungeheuern u. Räubern reinigen, Soph. Tr. 1008. 1050; vgl. λῃστηρίων τὴν ἐπαρχίαν Plut. Mar. 6; τὰς πηγάς Plat. Legg. VIII, 845 e; τον χρυσόν Polit. 303 d. – Med. bes. Reinigungen im religiösen Sinne anstellen, καϑαίρεσϑαι τοὺς αὐτοὺς καϑαρμούς Plat. Legg. IX, 868 e, vgl. Crat. 396 e; sich reinigen, sühnen, καϑαιρόμενοι τῶν τε ἀδικημάτων διδόντες δίκας Phaed. 113 d; ὁ κεκαϑαρμένος τε καὶ τετελεσμένος 69 c; ἀπ οπτύσαι δεῖ καὶ καϑήρασϑαι στόμα Aesch. bei Plut. de Is. et Osir. 20; purgiren, san. tu. p. 386. – Bei Theocr. 5, 119 nach den Schol. = mit Ruthen peitschen, geißeln.
-
3 καθαίρω
Aκᾰθᾰρῶ X.Oec.18.6
, prob. in Pl.Lg. 735b, etc.: [tense] aor. 1ἐκάθηρα Od.20.152
, Th.3.104, Hp.Mul.1.47, IG22.1672.47 ([etym.] ἀνα-), Theoc.5.119, etc.; ἐκάθᾱρα is found in codd. of Antipho6.37, X.An. 5.7.35, Hp.Acut. (Sp.) 11, and commonly in later Gr., Thphr.Char. 16.7, BCH6.23 (Delos, ii B.C.), ([etym.] ἀνα-) PPetr.3p.141 (iii B.C.), ([etym.] συνανα-) IG11(2).163A56 (Delos, iii B.C.), cf. διακαθαίρω, ἐκκαθαίρω, etc., and Phryn.16; v. infr. [voice] Med.: [tense] pf. κεκάθαρκα ([etym.] ἐκ-) Sch.Ar. Pax 752:— [voice] Med., [tense] fut.καθαροῦμαι Pl.Cra. 396e
, Hp.Morb.2.38 (in pass. sense, ib. 2.13, Nat.Mul.13, Mul.2.160): [tense] aor.ἐκαθηράμην A.Fr. 354
, Hp.Epid. 5.43, Pl.Lg. 868a, IG11(2).146A78 (Delos, iv B.C.), 153.9, 154A37 (ibid., iii B.C.); later ἐκαθᾱράμην ib.146A80 (iv B.C.), Inscr.Délos290.79, al. (iii B.C.), etc., ([etym.] ἀνα-) IG22.1668.8(iv B.C.): [voice] Pass., [tense] fut.καθαρθήσομαι Ruf.
ap. Orib.7.26.64, Gal.7.222: [tense] aor.ἐκαθάρθην Hdt.1.43
, Th. 3.104, Hp.Epid.5.2, etc. ([tense] aor. 2 ἀποκαθαρῇ is f.l. in Arr.Cyn.27.1): [tense] pf.κεκάθαρμαι Hp.Nat.Mul.8
, Pl.Phd. 69c, etc.: ([etym.] καθαρός):I cleanse, of things,καθήρατε δὲ κρητῆρας Od.20.152
;τραπέζας ὕδατ ι.. καθαίρειν 22.439
; ;κ. οἰκίαν Antipho
l.c., Thphr. l.c.; of wounds, Hp. Ulc.6, al. (cf.καθαιρέω 11.6
): c. gen.,ἵππον αὐχμηρᾶς τριχός S.Fr. 475
;κ. σῖτον X.Oec.18.6
; γῆν clear of weeds, ib.20.11, cf. PLille5.24 (iii B.C.), etc.; χρυσόν purify, refine, Pl.Plt. 303d: metaph., purge, clear a land of monsters and robbers, S.Tr. 1012 (hex.), 1061, Plu.Thes.7;κ.λῃστηρίων τὴν ἐπαρχίαν Id.Mar.6
: c.acc. cogn.,καθαρμὸν κ. Pl.Lg. 735b
:—[voice] Pass., .2 in religious sense, purify, [δέπας] ἐκάθηρε θεείῳ by fumigating with sulphur, Il.16.228; κ. τινὰ φόνου purify him from blood, Hdt.1.44, cf. Berl.Sitzb.1927.160 ([place name] Cyrene); Δῆλον κ. Hdt.1.64, cf. Th.1.8; στόλον κ., Lat. classem lustrare, App.BC5.96: abs., IG5(1).1390.68 (Andania, i B.C.):— [voice] Med., purify oneself, get purified, Hdt.4.73;οἱ φιλοσοφίᾳ καθηράμενοι Pl.Phd. 114c
, cf. Phdr. 243a, Cra. 396e;καθαίρεσθαι καθαρμούς Id.Lg. 868e
; καθήρασθαι στόμα keep one's tongue pure, A.Fr. 354:—[voice] Pass.,κεκαθαρμένος καὶ τετελεσμένος Pl.Phd. 69c
.3 Medic., purge, evacuate, either by purgatives or emetics,κ. κάτω ἢ ἄνω Hp.Mul.1.64
([voice] Pass.), cf. Thphr.HP9.11.11, etc.:—[voice] Med.,κατὰ κύστιν ἐκαθήρατο Hp.Epid. 1.15
:—[voice] Pass., ib.5.2, etc.; also of menstruation, Id.Superf.33; of the after-birth, τὰ λοχεῖα κ. Id.Mul.1.78; καθαίρων, ὁ, name for ἶρις, Ps.-Dsc.1.1.5 sift, winnow grain, PTeb.373.10(ii A.D.).6 metaph., = μαστιγόω, Theoc.5.119.II of the thing removed by purification, purge away, wash off,λύματα πάντα κάθηρεν Il.14.171
; ; clear away,τὰ λῃστικά D.C.37.52
: metaph., φόνον κ. A.Ch.74 (lyr.); also perh., clear up, explain an action,τὴν σύστασιν Epicur.Nat.66G.
, cf. 73G.III c. dupl. acc., αἷμα κάθηρον.. Σαρπηδόνα cleanse him of blood, wash the blood off him, Il.16.667:—[voice] Pass., καθαίρομαι γῆρας I am purged of old age, A. Fr.45;ὁ καθαρθεὶς τὸν φόνον Hdt.1.43
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > καθαίρω
-
4 καθαίρω
καθαίρω, rein machen, reinigen, säubern, putzen; ἀπὸ χροὸς λύματα πάντα κάϑηρεν, nahm von der Haut allen Schmutz weg; αἷμα κάϑηρον, wische das Blut ab; im religiösen Sinne, ϑεείῳ καϑῆραι, durch Räuchern mit Schwefel reinigen; von Verbrechen reinigen, sühnen; die Erde von Ungeheuern u. Räubern reinigen; bes. Reinigungen im religiösen Sinne anstellen; sich reinigen, sühnen; purgieren; mit Ruten peitschen, geißeln.
Перевод: со всех языков на все языки
со всех языков на все языки- Со всех языков на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий